Batı Nil virüsü Hakkında bilgiler

[aquahell]

Ölümcüm Batı Nil Virüsü | video.mynet.com

Batı Nil Virüsü sıcak ve kurak ortamlarda
sivrisineklerde görülür. Virüsün bulaştığı kişilerde çoğu kez hiçbir
belirti olmaz. Yüzde 80’ninde hemen hemen hiçbir belirti
görülmemektedir. Geri kaln yüzde 20’sinde de klinik tablo ortaya çıkar.
Bunların çoğu hastalığı atlatır. Sadece yaşlılarda, hamilelerde, AIDS
hastalarında ciddi seyredebilir.

BATI NİL VİRÜSÜ NEDİR?
Geçen yıl İsviçre’de bu yılda
Yunanistan’da görülmeye başlayan, hatta Manisa’daki ölümlerinde nedeni
olduğu konusunda kuşkular bulunan ‘Batı Nil virüsü(West Nile Virus)’
hakkında bilgi almak üzere Vera Pest Kontrol Servisi’nden böcek
uzmanı Ziraat Yüksek Mühendisi Derya Ulaşoğlu’na sorular yönelttik.


1) Batı Nil virüsü nedir?

İlk
kez 1937 yılında Uganda’nın Batı Nil bölgesinde bir insandan izole
edilen bir virüstür.45-50 nm büyüklüğündeki bu virüs Flaviviridae
familyasının Flavivirus cinsine aittir.Bu virüsün ana rezervuar
(taşıyıcısı) kuşlardır.Bu kuşlardan kan emen özellikle sivrisinek ve
keneler bu virüsü alarak insana ve diğer bazı memelilere taşınmaktadır
2) Hangi ülkelerde görülmektedir? Bunlar nasıl yayılmaktadır?

Cezayir,Fas , Romanya,Fransa,İtalya,Çek
Cumhuriyeti ,Tunus,Rusya,İsrail’de görülmüştür.Amerika’da is New York
şehrinde 1999 yılında 62 vaka ile başlamış ve hızla diğer eyaletlere
yayılmıştır.Başladığı yıl New York,New Jersey ve Connecticut’
eyaletlerinde 7 insan ,6 at ve yüzlerce kuş ölmüştür.Bunlar göçmen
kuşlarla yayılabildiği gibi uçak içinde ve eşyalar arasında da
taşınabilmektedir.

3) İnsandan insana geçiş nasıl olmaktadır ?

Nadirde olsa kan ve organ nakli,hamile kadından bebeğine,süt emziren anneden bebeğine geçebilmektedir.
4) Isırıktan sonra belirtiler( inkübasyon süresi) nezaman başlamaktadır ?

Belirtiler 2-15 gün içinde çıkmaktadır. Genel olarak 1-6 gündür.

5) Bu virüse karşı aşı var mıdır?

Atlar için aşı geliştirilmiştir.İnsan ve köpek,vs.için yoktur.

6) Amerika’da vaka sayısı nedir ?

2009
verilerine göre Amerika ve Kanada’da 30.000 kişi bu virüsü almış,
bunlardan 1000 kişi ölmüştür.Ölüm oranı insanda ortalama %
3-15’dir;ancak atlarda ölüm oranı %30’lardadır.
7) Hangi yaş grubu risk altındadır ?

Vakalar izlendiğinde 50 yaş ve çok
üzeri yaş grubu dağılımı mevcut.Manisa’da genç değilde orta yaş üstü
insanların hastalanması dikkat çekicidir.Yine de tüm yaş grubu insanlar
dikkat etmelidir.Örneğin Amerika’da farklı yaş grubunda (örneğin 6 yaş)
nadirde olsa vakalar vardır.

Ne tip belirtiler vardır.Tedavisi var mıdır ?

Bu virüse özgü spesifik belirtisi yoktur.Ani başlayan ateş,kas
ağrısı,bulantı,yorgunluk,halsizlik,kızarıklık,kusma,İshal
,nörolojik problemler,hafıza kaybı.koma,lenf bezlerinde şişme ,boyun
tutulması,oryantasyon bozukluğu,birbirine karıştırma durumu ,menenjit
vs.görülebilir.

Spesifik tedavisi yoktur.Destek tedavisi yapılmaktadır.
9) Hangi sivrisinek ve kene türleri taşıyabilmektedir ?

Amerika’da 21 farklı sivrisinek
türünün taşıdığı tespit edilmiştir.Özellikle ‘Culex pipiens’ çok
önemli vektör olarak öne çıkmaktadır.Özellikle bu sivrisinek türünün
kan emmek için kuşları tercih etmesi de önemli faktördür.

10) Hangi kanatlılar taşımaktadır ?

Karga,ördek , güvercin,martı başta olmak üzere çok çeşitli kuş türleri ve tavuk bu virüsü taşıyabilmektedir.

[aquahell]

11 ) Diğer memelilerde durum nedir?

Koyun,hamsters,fare ve bazı maymun
türlerinde görülürken domuz,köpek,tavşan virüse dayanıklılık
gösterebilmekte hatta simptom bile oluşmamaktadır.Buna rağmen çok sık
olmasada belirti gösteren köpek ve kedi vakaları vardır.

12)
Manisa’da salgın gibi artış olmamasının bu virüs olasılığını olduğu
ihtimalini zayıflattığı söylendi.Siz ne düşünüyorsunuz ?

Bana
göre bu sayı artmasada ‘batı nil virüsü’ olmuş olabilir.Amerika’daki
verilerdeb bu sonuca ulaşmak mümkün.Amerika’daki verilerde Connecticut
eyaletinde 1999-2009 yılları arasındaki vaka sayısı 69,sadece 2008
yılında 8 vaka varken,2003 yılında 17 vaka var.2009 ‘da hiç
görülmemiş.Bu 69 kişinin üçü ölmüş.Bazı yıllar görülmese de yine sonraki
yıllar vaka çıkabilir.
13) Amerika’da bu virüse karşı ne tip çalışmalar yapılmaktadır?

Nitekim Amerika’da Connecticut
Agricultural Experiment Station(CAES)’ 1998-2009 yılları arasında 1.7
million sivrisinek üzerinde test yapmışlardır.Sadece 2009 yılında
200,000 sivrisinek test yapılmıştır.Sivrisenekler kurulmuş tuzaklar
ile yakalanmaktadır. Bunlar her yıl rutin virüs testine tabi
tutuluyor.Bu uygulama bizde de vakalar olmasa da başlamalıdır.

14) Sivrisineklerin yaşam döngüsü nasıldır ? Temel özellikleri nedir.?

Sivrisineklerin
yaşam döngüsü yumurta,larva,pupa,ergin dönemlerinden oluşur.İlk üç
aşama sucul ortamda geçerken,ergin sivrisinek karada yaşar. Ergin
sivrisinek uçma yeteneğine sahiptir.

Yumurta döneminden ergin
olmaya kadar geçen süre 9-14 gündür.Ergin sinek 2-6 ay yaşar. Bir
sivrisinek dişisi bir defada türlere göre değişmekle birlikte 35-450
yumurta bırakabilir.Sivrisinekler yumurtalarını durgun suya
bırakırlar.(yosunlu,sığ sular,durgun sular,lağım ve
kanalizasyonlar,bataklık ve taban suları,su birikintileri)
ÖNLEMLER :

a) Kullanılmış ve ıskarta lastiklerin
arazinizde biriken durgun sularını boşaltın (örneğin lastik salıncak).
Yada bekletmeden atınız.
b) Arazinizde biriken kutular, plastik
kaplar, seramik saksılar ya da benzer su biriktirmiş kapları atın yada
içerisinde biriken suları çok sık bekletmeden düzenli dökün. Saksı alt
tabağında su birikintisi olmadığından emin olun yada delikli alt tabak
kullanınız.Bitkilerle kaplanmış kapları gözden kaçırmayınız.
c)
Özellikle yapraklar vs. olukları tıkayabilir. Tıkanan çatı oluklarını
yıllık olarak temizleyiniz. Çatı olukları genelde göz ardı edilir, ancak
bu alanlarda her mevsim milyonlarca sivrisinek üreyebilir.
d)
Plastik seyyar havuzları kullanmadığınızda ters çevirin. Düzenli olarak
kullanılmayan bir seyyar havuz sivrisinek yuvası haline gelir.
e) El
arabalarını ters çevirin ve kuş kablarında suların durgun halde
birikmesini önleyiniz; aksi takdirde, sivrisinekler için ideal üreme
ortamı oluşur. Kuş kabları ve seyyar havuzlardaki suları her hafta
değiştirin.
f) Süs havuzlarını havalandırın,bakımını yapınız
ya da balıkla doldurunuz (önerilen yada biyolojik larvasid (sineklerin
larva dönemini öldüren) kullanınız. .Süs havuzları revaçta olmakla
birlikte durgun su içermeleri durumunda ciddi bir sivrisinek tehdidi
yaratabilir.
g) Kullanılmayan yüzme havuzlarını temizleyip
klorlayın. Bir aylık tatile çıkan bir ailenin başıboş bıraktığı bir
yüzme havuzu komşuların şikayetlerine yol açabilecek kadar sivrisineğin
üremesiyle sonuçlanabilir. Unutmayınız ki, yüzme havuzu kapaklarında
biriken sularda bile sivrisinekler üreyebilir.
h) Arazinizde biriken
durgun suları ortadan kaldırmak için peyzajdan faydalanın. Yaz
aylarında 7- 10 gün üzerinde ortada olan tüm su birikintilerinde
sivrisinekler üreyebilir.
o) Çöp kutusu, branda ve suyu biriktiren kap ve oyuncaklardaki suları boşaltın.ı) Evcil hayvan ve büyükbaş hayvan su teknelerindeki suyu haftada iki kez değiştirin.
i) Kapların altında su birikmeyecek şekilde delikler açın ya da suları tahliye edin.
j) Drenaj delikleri sivrisineklerin üremesi için yeterli miktarda suyu toplar.
k)
Kesilen çimlerin yol kenarındaki oluklara ve toplama çukurlarına
girmesine izin vermeyin, çünkü bu alanlar sivrisinekler için çok uygun
üreme alanlarıdır.
l) Yapay göletlerde durgun su oluşmaması için
uygun sirkülasyon sistemi kurunuz.Sinek larvalarına karşı hedef dışı
canlılara ve insanlara toksik olmuyan biyolojik larvasid olan ‘Bacillus
thuringiensis israelensis’ ,’Bacillus sphaericus’ belli aralıklar ile
kullanılabilir.
m) Durgun suların arazideki molozlar, derin batak ve
deliklerde, çukurlarda, çöküntü alanlarında, korunmayan ve
kullanılmayan kuyularda birikmesini önleyiniz,
n) Açılan kapı ve
pencerelere sineklik yapılmalıdır;hatta Amerika’da bahçeli evlerde ana
giriş kapısına yapılan ikinci kapının yarısı sinekliktir.İnsanlar daha
çok bu kapıyı kullanmaktadır.Sineklik yaptırırken him boşluk kalmadığına
dikkat ediniz.Sürgülü modeller uygudur.Fırçalı olanlar çabuk
bozulabilir.Buna rağmen fırçalı olacaksa sıfır oturmalıdır ve hiç
gözenek kalmamalıdır.
o) Hem kene hemde sivrisineği aynı anda kovan repellent(kovucu) kullanılmalıdır.p) Sineklerin aktif olduğu saatlerde dışarı çıkmayınız.
q)
Bahçede ölü kuş görülürse çıplak elle dokunulmamalıdır.Eldiven ile iki
ayrı kalın poşete koyarak ana çöpe atılmalıdır.Eldiven çamaşır suyu ile
dezenfekte edilmelidir.
r) Bahçede kuru yaprak,birikmiş çalılıklar toplanıp,atılmalıdır.
s) Komşularında aynı tedbirleri almasını sağlayınız.
t) Riskli alanlarda açık renkli,mümkün olduğunca kapalı giysiler giyilmelidir.
u) Bahçe düzenlenirken su birikintisi olacak düzenlemelerden kaçınılmalıdır.
v) Su giderlerindeki tıkanıklar durgun su oluşmaması için haftalık temizlenmelidir.
y) Uçaklarda uçan sinek görülürse traplar ile öldürülmelidir.

kaynak:mynet