KUDUZ.....

[vgokhan]

Kuduz günümüzde halen birçok ülkede insanlar
için tehlike unsuru olmaya devam etmektedir. Bu hastalık, Avustralya,
Antartika kıtaları, İngiltere, Japonya gibi ülkelerin dışında kalan
diğer ülkelerde yaygınlığını korumaktadır. Ülkemizde her yıl ortalama
90.000 kişi şüpheli ısırık nedeniyle tedavi altına alınmaktadır.

Bu
hastalığın etkeni Rhabdoviridae familyasından, Lyssavirus sınıfından
Rabies virüsüdür. Kuduz virüsü oda ısısında 1-1,5 ay canlı kalabilir.
Bu virüs hayvanın tükürük bezleri ve salyasında bulunmaktadır. Dünya
Sağlık Örgütü (WHO), bu virüsün belirtilerin ortaya çıkmasından 10 gün
öncesine kadar hayvanın salyasında bulunabileceğini kabul eder. İnsanı
ısıran hayvan 10 gün süre ile gözlem altında tutulur. Hayvan kuduz ise
10 gün içinde ölmektedir. Kuduz virüsünün en önemli bulaşma yollarından
biri, bu virüs ile bulaşık hayvanın ısırmasıdır. Bununla beraber kuduz
bir hayvanın salyasının açık bir yara ile teması sonucu da bu virüs
bulaşabilir. Kuduz hayvanların ancak %50’sinin salyasında virüs
saptanmıştır. Bu nedenle her kuduz köpek yalaması veya ısırması
sonucunda bu hastalık ortaya çıkmaz. Gelişmekte olan ülkelerde Türkiye
de dahil olmak üzere insan kuduzu vakalarının %90’ının sorumlusu
köpeklerdir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ nün 1987 yılında yaptığı bir
araştırmada kuduz vakalarının %91’inden köpekler, %2’sinden kediler,
%3’ünden diğer evcil hayvanlar sorumludur. Bu hastalığın kuluçka süresi
20-90 gündür. Beyine yakın ağır ısırmalarda kuluçka süresi kısalır.
Hayvanlarda kuduzun başlangıç belirtileri, saldırganlık, davranış
değişiklikleri, daha ileri dönemde de felç, beyin iltihabı, ve ölüm
görülür. İnsanlarda ise iştahsızlık, kırılganlık, yorgunluk, ve ateş
görülür. Daha sonraki dönemlerde huzursuzluk, aşırı korku, uykusuzluk,
psikiyatrik bozukluklar, öksürük, boğaz ağrısı, titreme, karın ağrısı,
bulantı, kusma ve ishal görülebilir. Bunlara ek olarak hayal görme,
epilepsi (sara) krizleri,davranış bozuklukları, ense sertliği, düzensiz
solunum, felçler ortaya çıkar. 4-10 gün sonra koma gelişir ve sonunda
hasta yaşamını kaybeder.