YAĞLI BOYA RESİM TEKNİĞİ

[vgokhan]

YAĞLI BOYA RESİM TEKNİĞİ

Rönesans’tan günümüze kadar en çok
uygulanan ve kabul görmüş resim tekniğidir. Yağlı boya tekniği yapım
sırasında kısmen hata kabul eden bir tekniktir. İstenmeyen yerler
sonradan düzeltilebilir.Yapılan resimler uzun ömürlüdür.Temizlik ve
bakımı kolaydır. Yağ (bezir yağı) ve toz boyaların karışımıyla yapılmış
boyalara yağlı boya denir. Bu karışımın içine katılan diğer maddeler
boyanın kalitesini belirlemektedir. Yağlı boyada aranan başta gelen
özelliklerden biri renklerin solmaması, diğeri, üzerinde kabuk yapmadan
kurumasıdır. Yağlı boya tekniğinde iyi sonuç almak için: Resim
yapılacak sathın iyi hazırlanmasına, kaliteli boya kullanılmasına,
incelticilerin kaliteli olmasına, boya paleti, fırçalar ve resim
sehpasının kullanışlı olmasına dikkat edilmelidir.Ayrıca güzel resimler
yapmak için çok çalışmak gerekir. Çok çalışmak kaliteyi de beraberinde
getirir.

Yağlıboya Resim İçin Satıh Hazırlanması:
Tuval:Yağlı boya resim yapmak için kullanılan yüzeye denir.Resim sathı;
karton, tahta veya şasi üzerine bez gererek yapılacak tuvallerden
yapılır. Resmin boyutlarına uyan boyut ve kesitlerde ahşap şasi üzerine
bez gerilerek yapılacak işlemde ahşapların kesit ve boyutu resim
boyutuna göre değişir.Ahşabın kesiti 2X4 cm den başlamak üzere resim
boyutu büyüdükçe kesit kalınlıkları da bez gerildiğinde esneme
yapmaması için kalınlaştırılmalıdır. Şasi üzerine bez gerildiğinde
boyanırken bezin yapışmamasını ve iz yapmamasını sağlamak için ahşabın
bir yüzü içe eğimli olarak rendelenmelidir.Şasinin çatılması
köşelerinden yapıştırma, çakma ve kamalı olmak üzere çeşitli şekillerde
yapılır. Yapıştırma ve çakma ile yapılan şasilerde köşeler sabit
olur.Kamalı şasilerde bez gerildikten sonra tuvalde olabilecek
bollaşmalar kamaların sıkıştırılması ile düzeltilebilir.Çatılmış bir
şasiye bez gerilerek çakılmalıdır. Gerilecek bezin az bükümlü iplikten
dokunmuş olması halinde, gerildikten sonra tuval bollaşmaz. Bezin kaba
veya ince dokulu olması isteğe göre seçilir. Ayrıca bezin sentetik
elyaflı olmamasına dikkat edilmelidir.Sentetik elyaflı bezlerin
elektrik yükleri nedeniyle fazla toz tutacaklarından ileride resimlerin
daha çabuk kirlenmesi gibi sakıncaları olacaktır.Şasi kenarlarından
yaklaşık 5 er cm. büyük kesilen bez, kenar ortalarından başlamak üzere
başlı küçük çivilerle şasiye çakılır. Bezdeki iplik dokusunu şasi
kenarlarına paralel olması sağlanmalıdır. Çakma işlemi sırasında ağzı
geniş germe pensesi ile bezin gerilmesi iyi olur.Gerilmiş tuvallerde ve
bitmiş resimlerde herhangi bir nedenle bollaşma olursa, tuvalin
arkasını ıslak bir fırça veya süngerle nemlendirerek, kurumaya bırakmak
ve bu işlemi bir kaç kez tekrarlamak bollaşmayı giderebilir.

Gerilmiş bezin resim yapılır hale getirilmesi
: Bezin emiciliğini giderecek şekilde boyanması gerekir.En basit
şekliyle; inceltilmiş plastik boya ile 2 veya üç kat, katlar arası ince
zımpara ile zımparalanarak boyanır. Bu durumda tuval sathı düzgün bir
hal alır. Ancak emiciliği fazladır. Son kat üzerine zımpara sürerek,
terebentin ile inceltilmiş bir kat bezir yağım sürmek sathın
emiciliğini azaltır. Bezirin çok ince sürülmesine özen
gösterilmelidir.Aksi halde satıhta akma yapar.

Diğer tuval hazırlama şekilleri:
(Bezir yağı - çinko üstübeci) + (Kazein — kaba üstübeç) karışımı,
inceltilmiş bezirli doyurulmuş satha 2 kat sürülür.Yukarıda verilmiş
olan karışım bez, karton veya tahta üzerine uygulandığında çok iyi
sonuç alınır. Az miktarda sentetik vernik katılırsa resim sathı daha az
emici olur.Karton ve mukavva en ucuz resim yapılacak malzemedir. Her
tür karton kullanılabilir. Yeter ki, yukarıda bahsedilen karışımlarla
doyurulup hazırlansın.Karton veya mukavvanın arkası da bezir yağı ile
doyurulur. Kartonun kıvrılmamasını sağlamak için sert bir satha
yapıştırılmalıdır.Tahta eski ustaların kullandığı, özellikle ikonaların
yapıldığı iyi bir resim sathıdır. Ancak çalışan bir malzeme olduğundan
sonradan çatlama ve eğilme yapmaması için çok iyi
hazırlanmalıdır.Bugün, prese edilmiş tahta levhalar ve özellikle
“kontraplak” lar sanatçılar tarafından tercih edilmektedir.

Kaliteli Boya Kullanılması Yağlı Boya Resim İçin Önemlidir
: Boyama karışımı resmin kalitesini ve kalıcılığını etkiler, yağlı boya
resimde boya ne kadar kalın sürülürse sürülsün kururken kabuk
yapmamalı, buruşmamalıdır.Yağlı boyanın ışığa dayanaklılığı da
önemlidir. Kullanılan toz boyaların iyi olması halinde boyalar solmaz.
Piyasada satılan tüp yağlı boyalar üzerinde ışığa dayanıklılıklarını
belirten işaretler konulmaktadır. Günümüzde boya fabrikaları, titiz
çalışmalarıyla oldukça iyi resim boyaları yapmaktadırlar. Bu nedenle
sanatçının boyasını kendisinin hazırlaması gibi bir sıkıntısı yoktur.
Ucuz boyalarla da çok iyi resimler yapılabilir. Piyasadan boya alırken
boyaların markalarından çok, boyanın içinde bulunan maddelere dikkat
edilmelidir. Aynı türde boyaları birlikte kullanmak yapılacak resmin
kalıcılığını uzatır.Beyaz boyalardan kurşun beyazı örtücü bir boyadır
ancak, diğer boyalarla karıştırıldığında ve havayla temasında kararma
yapar. Bu nedenle çinko beyazı kullanılmalıdır. Çinko beyazı, kurşun
beyazı kadar kapatıcı olmamasına karşın, kararma yapmadığı için tercih
edilen beyaz boyadır.Çevremizde gördüğümüz tüm renklerin (sarı, kırmızı
ve mavi) üç ana rengin karışımlarından elde edilebileceğini düşünerek,
boyaların satın alınması faydalı olur. Üç ana renkle ve bunların ara
renkleri ile (turuncu, yeşil, mor) işe başlayarak paletteki renk
çeşidini tecrübe arttıkça artırmak doğru olur.

İncelticiler ve Vernikler: Boyayla
birlikte kullanılacak incelticiler de boyalar kadar önemlidir.
Kullanılacak incelticinin cinsi boyanın mat veya parlak olmasını
etkileyeceği gibi çatlama veya dökülmelere de neden olabilirler. En iyi
incelticiler sırasıyla keten yağı, haşhaş yağı, ceviz yağı, bezir
yağıdır. Terebentin kullanıldığında boyayı matlaştırır. Bu nedenle, çok
az miktarda inceltici olarak kullanılabilir.Yağlı boya resim bittikten
sonra tam kuruma yaptığında sathının dış etkilerden korunması için
vernik kullanılır. İsteğe göre mat veya parlak olan vernik türü
sentetik olmalıdır.Resim sathına yumuşak bir fırça veya püskürtme
usulüyle sürülür. Vernik sürülme işleminde akma yapmaması için çok ince
ve homojen olarak sürülmelidir.

Palet, Fırça, Resim Sehpası ve Diğer Gereçler:
Palet
: Yağlıboyada kullanılacak boyaların tüpten sıkılarak üzerine konduğu
ve karıştırıldığı; yaklaşık 30 x 40 cm. ölçülerinde plaka genellikle
kontrplaktan yapılır.Palette sathın emici olmamasına ve elde tutularak
kullanılıyorsa hafif olmasına dikkat edilmelidir.
Fırça:
Yağlı boya resim yaparken, kullanılacak fırça çeşidi, yapılan resmin
büyüklük ve çalışma türüne göre değişir. Küçük ayrımlar gösteren bir
resimde ince fırçalar, büyük lekeler ve çizgiler yapılan resimde geniş
fırçalar kullanılır.Fırçalar, büyüklükleri ve türlerine göre kıllarının
cinsi sert ve yumuşak olmak üzere çeşitlidir. Yağlı boya resim
yapımında fırça dışında gereçler de kullanılmaktadır. Bunlar da
yapılacak resim türünün isteğine göre çeşitli gereçlerdir.Boya
ıspatulaları, tamponlar (sünger v.b.), değişik boya püskürtücüleri ve
akla gelebilecek diğer boyama türleri gibi.Günümüzde devamlı bir
araştırma içinde olan sanatçı her tür boyama işlemini yapıtlarında
uygulamaktadır.
Resim sehpası( şövale);
sanatçılar iki tür resim sehpası kullanırlar.Biri atölye içinde
kullanılan büyü ve ağır sehpalar, diğeri hafif ve taşınabilir olan
atölye dışında kullanılan sehpalardır.kaynak:yagliboyaresim