Crohn hastalığı

[vgokhan]

1. Crohn Hastalığı Nedir?:

Crohn hastalığı sindirim sistemini oluşturan yemek borusu , mide , ince
ve kalın barsaklardaki bir veya birkaç bölümünü tutabilen , tutulan
bölümde kalınlaşma , ülserler oluşturan bir hastalıktır. Barsaktaki
kalınlaşma bu bölgelerde darlıkların oluşmasına yol açabilir.
Hastalıklı bölgeler birkaç santimetre uzunlukta olabileceği gibi bir
metreyi aşan uzunlukta da olabilir. Hastalık en çok "ileum" denilen
ince barsakların son kısmını tutmaktadır. Kalın barsak ve anüs
bölgesini de sıklıkla tutabilmektedir. Anüs bölgesinde "fissür" denilen
çatlaklar ve "fistül" olarak isimlendirilen iltihapın aktığı delikler
bulunabilir.

2. Crohn Hastalığının Belirtileri Nelerdir?:

Crohn hastalığı tutulan bölgeye göre değişik bulgulara yol açabilir. En
sık olarak karın ağrısı ve ishal olur. Barsakta ciddi derecede
daralmanın oluştuğu hastalarda karında şişkinlik , ağrı , kusma ,
kabızlık görülebilir. Kalın barsağın tutulduğu hastalarda dışkı ile kan
gelmesi de görülebilir. Crohn hastalığının aktif döneminde , hastalar
yorgunluk , halsizlik hisseder ve ateşleri olabilir. Anüs çevresinde
çatlak , iltihablı akıntı yapan fistüller , apseler hastalığın diğer
bulgusudur.

3.Crohn Hastalığı diğer sistem ve organları etkiler mi?

Evet. Crohn hastalarının bir kısmında gözler , cilt , ağız ve
eklemlerle ilişkili yakınmalar , bulgular olabilir. Gözün dış
tabakasının iltihaplanması (episklerit) veye göz merceğini kaplayan
tabakada iltihaplanma (iritis) gözle ilgili başlıca rahatsızlıklardır.
Ciltte en sık görülen problem , özellikle diz altlarındaki bölgelerde
ağrılı kırmızı şişliklerdir (Eritema nodosum). Daha nadiren ayak bileği
yakınında ülserler oluşabilir (Pyoderma). Ağızda sıklıkla normal
kişilerde de görülebilen beyaz renkli küçük yaralar (aft) görülebilir.
Eklemlerde , en sık olarak da dizlerde ağrılı şişmeler Crohn
hastalığının aktif dönemlerine eşlik edebilir. Bazen şişlik olmadan da
eklem ağrılarından yakınılabilir. Kalça ve omurga eklemlerinde hastalık
aktif dönemde olmasa bile ağrılar olabilir.

4.Crohn Hastalığı Hastanın Çocuğuna Geçer mi?:

Diğer bazı hastalıklarda olduğu kadar ailesel geçiş yoktur. Ancak
Crohn'lu hastanın birinci derecede yakınlarında Crohn hastalığı veya
benzer bir hastalık olan ülseratif kolit açısından az da olsa risk
artışı söz konusudur.Bu risk çok az olduğundan çocuk sahibiolmanız
açısından engel oluşturmaz.

5.Crohn Hastalığının Nedenleri Nedir?:

Çok sayıda ve yoğun araştırmalara karşın Crohn hastalığının nedeni
halen bilinmemektedir. Bulaşıcı hastalık değildir , hastalıklı kişiden
sağlıklı kişiye geçmemektedir. Ancak virüs veya bakteri türü bir
infeksiyöz ajanın , kişinin savunma mekanizmalarındaki yatkınlık
durumlarına bağlı olarak hastalık oluşumunda rol oynadığı
düşünülmektedir.

6. Crohn Hastalığı Stres veya Üzüntüden Etkilenir mi?:

Crohn hastalığının oluşumuna veya aktivasyonlarına sıkıntı , üzüntünün
neden olduğunu gösterecek bulgu yoktur. Doğal olarak sıkıntılı ,
depresif bir kişinin hastalığın bulguları ile başa çıkabilmesi daha zor
olacaktır. Hastalığın yarattığı düşkünlük hali , sık sık tuvalete gitme
gereksinimi , karın ağrıları kişinin kendini daha sıkıntılı ,
dayanıksız hissetmesine veya yakınları , çevresi ile ilişkilerinin
olumsuzluğuna yol açabilir. Stress ve üzüntü hastalığın nedeni değil ,
sonucu gibi görünmektedir.

7. Diyetin Crohn Hastalığı tedavisinde Yeri Var mıdır?:

Diyetin ve gıdaların korunmasında kullanılan katkı maddelerinin Crohn
hastalığının nedeni olarak gösterilmiş bir etkisi yoktur. Crohn
hastalığı olan kişilerin rafine şeker ve tahılı daha fazla tükettikleri
saptanmıştır. Ancak Crohn hastalığı geliştikten sonra bu gıdaların
diyetten çıkarılmasının tedaviye katkısı olmamaktadır.Aktif ve ağır
hastalığı olan kişilerde "elementer diyet" olarak isimlendirilen sıvı
şeklinde diyet genellikle hastane koşulları içinde bir süre
uygulanabilir.Diyette bazı gıdalar rahatsızlık oluşturabşlmektedir.
Rahatsızlık gösteren gıdanın türü kişiden kişiye değişebilmektedir , bu
nedenle herkes için geçerli olan genel bir diyet yoktur. Hastanın
rahatsızlık yaratan gıdalardan kaçınması uygun olur. İshal yakınması
şiddetli olan ve barsakların bir kısmının cerrahi olarak çıkarıldığı
hastalarda diyette yağ miktarının kısıtlanması ishalin azalmasını
sağlayabilir.

8. Fizik Aktivite veya İş Hayatı Hastalığı Kötü Etkiler mi?:

Hayır , fiz,k aktivite ve iş hayatı hastalığı kötü yönde etkilemez.
Hastalığın alevlenme dönemlerinde hastaneye yatırma veya bir süre yatak
istirahati gerekebilir. Bu dönemler dışında hasta spor da dahil olmak
üzere normal fizik aktivitesini ve iş hayatını sürdürme yönünde
cesaretlendirilmelidir.

9. Crohn Hastalığı Barsak Kanseri midir veya Barsakta kanser Gelişmesine Yol Açar mı?:

Crohn hastalığı barsak kanseri değildir. Düşük bir oranda ince ve kalın
barsakta kanser gelişme riski olabilir. Kontrollerinizde doktorunuz bu
riski gözönüne alarak gerektiğinde ek araştırmalar yapabilir.

10. Crohn Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?:

Sıklıkla haftalar-aylar süren karın ağrısı , ishal , kilo kaybı
yakınmaları olan genç hastada Crohn hastalığından şüphelenilir. Basit
kan tetkikleri kansızlık ve iltihaplanmanın bazı bulgularını
gösterebilir. Daha ileri tetkikler ağız yoluyla verilen ilacı (baryum)
takiben mide , ince barsak filmlerinin çekilmesi ya da anüsten aynı
ilacın verilerek kalın barsak filmlerinin çekilmesidir. Tanı açısından
en önemli tetkiklerden birikolonoskop denilen bükülebilir cihazlarla
kalın barsağın ve bazı durumlarda ince barsağın son bölümünün içeriden
görülerek incelenmesidir. Bu inceleme sırasında tanıda önemli
olabilecek biyopsiler alınarak patolojik inceleme için gönderilebilir.

11. Crohn Hastalığı Tedavisinde Hangi İlaçlar Kullanılır?:

İshalin şiddetini azaltmak için , doktor uygun gördüğü takdirde
diphenoxylate (Lomotil) veya loperamide (Lomermid) gibi ilaçlar
kullanılabilir. Ancak bu ilaçların hastalığa bir etkisi yoktur.
Sulphasalazine (Salozopyrin) kalın barsağı tutmuş olan Crohn
hastalarında , Mesalamine (Salofalk) ince barsağı tutan Crohn
hastalığında yararlıdır. Salazopyrin alan bazı hastalarda bulantı ,
ciltte döküntü gibi yan etkiler görülebilir. Salofalk ile yan etkiler
azdır.

kaynak:sağlık platformu